گیربکس یا چرخ دنده وسیله‌‌‌ای است که با کمک آن می‌توان کار انتقال نیرو را به وجود آرود. از گیربکس در خوردو و برخی ابزار برقی و شارژی استفاده میشود. در واقع بیشترین استفاده و متداول ترین آنها در میان مردم گیربکس در خودرو است. گیربکس با تشکیل شدن از اجزا مختلف قدرت و نیرو را به موتور منتقل میکند و موجب حرکت موتور و در نهایت خودرو یا ابزار میشود. با این توضیحات اولیه می‌خواهیم به تعریف گیربکس چیست بپردازیم.
در توضیح اولیه گیربکس چیست می‌توان گفت: گیربکس عامل تولید کننده نیرو و عامل انتقال دهنده آن است. گیربکس دارای انواع مختلف و اجزا تشکیل دهنده متفاوت است. برای شناخت هرچه بیشتر شما عزیزان با موضوع گیربکس چیست در این مقاله به صورت کامل و مفصل به این مورد خواهیم پرداخت. همراه ما باشید.
انواع گیربکس
پس از معرفی گیربکس چیست در ادامه به معرفی انواع آن می‌پردازیم. گیربکس که به آن چرخ دنده هم گفته میشود وسیله‌‌‌ای است که کار انتقال قدرت را انجام میدهد. در واقع گیربکس قدرت تولیدی موتور را به وجود می‌آرود. با توجه به مکانیم کاری که گیربکس دارد آن را می‌توان به انواع زیر تقسیم بندی کرد.
گیربکس دستی
از ساده ترین انواع گیربکس مدل دستی آن است. این نوع گیربکس با استفاده از دنده و میل ماهک کار میکند. با استفاده از این دو می‌توان روی گشتاور و دور موتور کنترل داشت. در واقع با استفاده از این دو، می‌توان چرخ دنده های داخل گیربکس را درگیر یا آزاد کرد. هر چرخ دنده، نسبت دنده خاصی را ایجاد می کند.
پوسته گیربکس: پوسته بیرونی گیربکس که قطعات را در خود جای میدهد.
محورهای دنده: محورهایی که چرخ دندهها روی آنها سوار می‌‌شوند.
چرخ‌دنده‌ها: بخش دندانه دار که با درگیر شدن هم، نسبت دنده را تغییر می دهند.
میل ماهک: محوری که توسط راننده از طریق دندهها جابجا میشود و چرخ دندهها را درگیر یا آزاد میکند.
کلاچ: قطعه ای که نیروی موتور را به گیربکس وصل یا قطع میکند.
یاتاقان ها: قطعاتی که برای روان کردن حرکت محورها و چرخ دنده ها به کار می‌‌روند.
گیربکس‌های اتوماتیک
گیربکس اتومات نسبت به گیربکس دستی مکانیزم پیشرفته تر و ساده تری دارد. در گیربکس‌های اتوماتیک نیز به تعویض دنده و میل ماهک نیست. در واقع سیستم گیربکس با توجه به سرعت و دور موتور کار میکند. با فشردن پدال می‌توان انتقال نیرو را به راحتی انجام داد. در گیربکس اتوماتیک، از مبدل گشتاور برای انتقال گشتاور موتور به سیال داخل گیربکس استفاده می شود.
در واقع نوع چیدمان چرخ دندهها به صورتی است که؛ چرخ دنده ها توسط شیرهای هیدرولیکی و با فرمان واحد کنترل الکترونیکی تغییر میکند.
برای خرید گیربکس صنعتیبه صنایع گیربکس پولادین پارتمراجعه نمایید.
مبدل گشتاور: قطعه ای که گشتاور موتور را به سیال داخل گیربکس منتقل میکند.
مجموعه دنده سیاره ای: مجموعه ای از چرخ دنده ها که با تغییر چیدمان خود، نسبت دنده را تغییر می‌‌دهند.
شیرهای هیدرولیکی: قطعاتی که با کنترل جریان سیال، عمل تعویض دنده را انجام می‌‌دهند.
واحد کنترل الکترونیکی: کامپیوتری که با دریافت اطلاعات از سنسور‌های مختلف، دنده مناسب را انتخاب میکند.
گیربکس‌های دوال کلاچ
گیربکس دوال کلاچ در واقع همان گیربکس دستی است اما با یک ساختار پیشرفته که در جعبه دندهها بکار رفته است. ساختار آنها شبیه به گیربکس‌های دستی معمولی است اما با استفاده از دو جعبه دنده مستقل که هر یک به سیستم کلاچ جداگانه مستقل خود مرتبط هستند. در این گیربکس دندهها به صورت زوج و فرد و کاملا جدا گونه روی گیربکس تعبیه شده اند.اجزای اصلی گیربکس دوال کلاچ شامل موارد زیر است.
دو کلاچ مجزا: یکی برای دندههای زوج و دیگری برای دندههای فرد است.
دو مجموعه دنده سیاره‌ای: یکی برای دندههای زوج و دیگری برای دندههای فرد است.